Gençler İçin Çevre Dostu Alışveriş Rehberi

Alışveriş, birçok genç için ihtiyaçları karşılamaktan çıkmış; aynı zamanda kendini ifade etmenin, sosyalleşmenin ve hatta stres atmanın bir yolu olarak büyük bir tutku haline gelmiştir. Ancak, bu tutkuyu çevreye zarar vermeden bilinçli şekilde yönetmek çok önemlidir. Çünkü bu alışveriş tutkusu hem ekonomiyi hem de çevreyi doğrudan etkiler. Çevre dostu alışveriş, sürdürülebilir bir gelecek için atılabilecek büyük bir adımdır.

Çevre Dostu Alışveriş Nedir?

Çevre dostu alışveriş, ürünlerin üretiminden atık yönetimine kadar tüm süreçlerde çevreye duyarlı seçimler yapmaktır.  Çevre dostu alışverişe plastik poşet tüketimini kullanmayı bırakarak ve ihtiyaç dışı ürünlerin satın alımından kaçınılarak başlanabilir. 

Plastik Poşet Kullanımından Kaçının

 Her yıl özellikle alışverişlerden gelen milyonlarca plastik poşet çöpe atılıyor ve bunların çoğu da denizlere, okyanuslara ve diğer doğal kaynaklara gidiyor. Bu plastik atıkların çözülmesi asırlar alıyor, doğaya tehdit oluşturuyor. Canlıların plastik atıkları tüketmesi boğulmalarına, hastalanmalarına sebep oluyor. Bunların yanı sıra plastik atıklar zamanla küçük parçalara ayrılarak mikroplastiklere dönüşüyor ve sulara, topraklara ve hatta besin zincirimize karışıyor. Çevre dostu kendi bez çantalarınızı yanınızda taşımalısınız. Tabii ki bu çantaların da çevre dostu olması önemli. Örneğin; üretiminde çok fazla su ve kimyasal gereken pamuklu ve kenevir bez çantaların aksine, diğer malzemelere göre daha az kaynağa ihtiyaç duyulan polyester ve polipropilen bez çantaların kullanımı atık ögelerinin geri kazanılmasına yardımcı olabilir.

Anlık Satın Alımlardan Kaçının

Tüketicilerin daha önceden almayı planlamadığı ürünleri anlık bir kararla almaları anlık satın alma olarak tanımlanır ve çevre dostu alışverişin baş düşmanıdır. Markalar aşırı harcamayı tetiklemek için çeşitli pazarlama stratejilerini kullanarak ihtiyacınız olmayan bir şeyi alma tuzağına düşürürler. Bu tuzaktan kaçmak için bir şeyi almadan önce kendinize o şeye ihtiyacınız olup olmadığını, yeni alacağınız ürünün zaten elinizde olan üründen nasıl bir farkı olduğunu ve alacağınız ürünü başka bir tarihte satın almak için bekleyebilir misiniz, sorun. Böylelikle gereksiz tüketimin, doğal kaynakların hızla tükenmesinin ve atık miktarının artmasının önüne geçilir. 

Yeniden Kullanılabilir Ürünler Tercih Edin

Ürünlerin tek kullanımlık olmadığına ve  geri dönüştürülebilir olmasına da dikkat edilmelidir. Bu ürünlerinin kaynaklarının üretimi için su, petrol, enerji ve ağaç gibi doğal kaynaklar kullanılır, bu kaynakları sadece bir kez kullanılacak bir ürün için harcamak israfa yol açar. Bu yüzden tek kullanımlık ürünler birey ve devlet bütçesine yüklü miktarda maliyet getirir, hem bireysel hem de ülke ekonomisine yük olur. Bunun yerine geri dönüştürülebilir veya uzun ömürlü ürünler kullanmak daha az atık malzemeye ve kaynak tüketimine katkı sağlar.

İkinci El Ürünler Tercih Edin

İkinci el ürünlerin kullanımı yeniden kullanılabilir eşyaların çöpe gitmesini önler. Eşyaların ömrünü uzatarak bir nevi yeniden hayat verir. Bir diğer açıdan da ikinci el ürünler yeni ürünlere göre oldukça ekonomiktir, böylelikle yalnızca çevre için faydalı olmak yerine aynı zamanda bireysel ekonominiz için de faydalı olacaktır. Bu uygun fiyatlı alışveriş yöntemi ihtiyaç sahiplerinin de uygun fiyattan ürün almasına imkan tanır. Özellikle teknolojik aletlerde yeni ürünlerin üretiminden kaynaklanan kaynaklanan kaynak ve enerji tüketiminden büyük ölçüde tasarruf edilir. 

Çevre dostu alışveriş bilinciyle hareket etmek, hem bireysel hem de toplumsal olarak çevre kirliliğinin azaltılmasına katkı sağlar ve gelecek nesillere temiz bir dünya bırakmamıza yardımcı olur. Gençler olarak atacağımız küçük gibi görünen önemli adım, bilinçli tüketim alışkanlıklarını geliştirmemize, kendimize ve gezegenimize yatırım yapmamıza yardımcı olur. 

Yazar: Dolunay Kaya

Editör:Umay Kaya

Kaynakça:

Tupperware Türkiye Blog. (2025). Çevre Dostu Alışveriş için İpuçları. https://www.tupperware.com.tr/index 

İyi Uyku İyi Hayat İçerik Ekibi. (2023). Çevre dostu alışveriş için 7 ipucu. https://iyiuykuiyihayat.com/ 

TEMA Vakfı. (2024). Çevre Dostu Yaşam Kılavuzu. https://www.tema.org.tr

WWF Türkiye. (2023). Tüketim Alışkanlıkları ve Sürdürülebilirlik. https://www.wwf.org.tr